Đêm trăng thứ 11: “Ao sâu nước cả, chứ ngã xuống đây”

[PHẦN 1]
Đã gần 12 h đêm, mà chẳng ai có tâm trí nghỉ ngơi, tiếng người ta hô hoán, xen lẫn đây đó là tiếng khóc tỉ tê cứ lớn dần khi đi gần đến cái mép đìa ở giữa đồng bà Sáu. Đám thanh niên cứ mình mẩy ướt nhẹp, ra sức ngụp lặn để tìm thứ gì đó. Lại có người chết đuối chăng?
Đìa là cách gọi dân dã của người Nam Bộ cho một cái ao nhỏ ở giữa đồng, thường được đắp bờ cao 2 bên để giữ nước, nuôi cá. Đìa ở đây không biết có từ bao giờ, chỉ biết nó có từ khi người ta về dựng làng lập ấp, khéo thế nào nằm gọn vào phần đất ruộng nhà của bà Sáu. Về sau người ta gọi là đìa bà Sáu cho dễ phân biệt.
Không biết chỗ khác thế nào, chứ ở xóm này khi nhắc đến đìa nhà bà Sáu, người dân ai cũng sởn da gà bởi nó chứa đựng quá nhiều những câu chuyện bí ẩn và thương tâm.
Đìa nằm cách sông cái khá xa nhưng chưa khi nào người ta thấy nó cạn nước, cái nước màu xanh rêu trong trẻo, mỗi tội không nhìn thấy đáy. Có đợt hạn hán nặng kênh rạch cạn nứt cả đất, người dân trong xóm còn kéo nhau ra đìa bà Sáu để giặt giũ, tắm gội và xách nước sinh hoạt. Đám con nít hiếu động khi thoảng còn trèo lên cái hàng dừa cạnh đìa mà thi nhau nhảy xuống ngụp lặn. Nhưng như có một giao ước ngầm, không một ai dám bơi ra giữa. Đứa con nít nào vi phạm bị méc là ba má cho no đòn.
– Cái đìa đó lạ lắm nghe, mày nghĩ xem, trời nắng chang chang, nhảy xuống là ta nói lạnh tê chân… càng bơi ra giữa cảm giác như là giữa sông cái, chuột rút như chơi – Bác tám Lộ hăng hái kể lại cho đám người hiếu kỳ ở hàng nước trong chợ.
– Đã vậy, có mấy đợt lũ về, cá lóc, cá rô nó theo nước lách ruộng nhảy vào là sáng hôm sau chết nổi trắng đầu, có con bị cắn nham nhở như người ta ăn ko hết vứt xuống. Bà Sáu phải nhờ tụi thanh niên trong xóm đi dọc bờ tìm vớt quẳng đi chứ ko thôi thúi um cả lên.
Chuyện thuỷ thổ không hợp với một số loài cá tôm thì chết là chuyện có thể lí giải, nhưng vấn đề ở cái đìa này đâu chỉ có thế. Mỗi ngày ra chợ, đám đàn bà vẫn rỉ tai nhau đủ mọi sự lạ và quán nước bác 8 Lộ là một nơi tổng hợp thông tin nhanh nhất xóm.
Người ta còn đồn nhau vào mấy đêm tối muộn người có việc đi ngang đìa thường nghe thấy dưới nước có tiếng cá quẫy đuôi, soi đèn xuống thì mặt nước vẫn lặng tăm, có mấy nhà gần đó còn nghe tiếng chọi đá rào rào, cây dừa thì rung lắc mặc dầu trời không có gió như có người đu mà quằng xuống…
Bác 8 nhỏ giọng, mặt tỏ vẻ bí hiểm:
– Nói đâu xa, đợt nhà bà Sáu có giỗ, ông cụ Tư có đi về ngang qua Đìa, còn nhìn thấy mấy có cái bóng đen xì cứ trèo lên trèo xuống ở ngọn cây dừa mọc cạnh, nghĩ đứa nhỏ nào nửa đêm còn ra đây tắm, ông cụ toan định lại rầy la. Nào ngờ, khi cái bóng nó quay lại để lộ hàm răng trắng hếu cười xếch tận mang tai, đôi mắt ti hí nằm giữa 1 cái hốc to đen ngòm, đảo qua lại như mắt ếch,người trơn nhẵn tiết ra một thứ chất nhầy đen dính. Ông già điếng hồn đái cả ra quần, chỉ biết lết về nhà, cái bóng cười lên sặc sụa, nó ko đuổi theo nhưng nhảy xuống nước chìm mất tăm.
Ổng Tư về sốt nặng ba hôm, tỉnh lại chỉ kịp thều thào kể với con cháu vài tiếng, mấy bữa sau cũng lăn ra chết. Hôm đám tang ông Tư cũng là lúc xảy ra quỷ sự Linh miêu (Đêm thứ 10) khiến ai nấy không khỏi bàng hoàng. Trùng hợp hơn người ta lại thấy xác con Linh miêu vướng vào bụi bình bác cạnh mép đìa.
Đúng lúc mọi chuyện đang rôm rả thì bà Sáu tay xách giỏ, tay kia dắt theo thằng nhóc Tí đi ngang, liếc nhìn thấy bà đám người nhiều chuyện cũng tản ra bớt ai làm việc đó, ông 8 Lộ chỉ biết cười trừ. Bà không nói gì chỉ khẽ lắc đầu thở dài. Song nhìn ngang đứa cháu nhỏ đang hồn nhiên cầm trên tay con tò he…mà lão già kể chuyện tặng một cách thích thú, trong lòng cũng thấy nhẹ đi phần nào suy tư.
Chuyện cái đìa bà có sự lạ ít nhiều bà Sáu cũng biết, má bà từng kể hồi xưa kháng chiến, bọn Pháp man rợ bỏ người vào trong rọ tre rồi dìm nước cho đến chết, xong bọn chúng chặt đầu người rồi cắm dọc trên thành đìa để người làng đi chợ thấy đó mà răn đe. Thời chống Mỹ nghe đâu giặc bỏ bom chết cả một toán quân y của ta ra lấy nước cạnh đó, Máu thịt trộn lẫn rải rác trên bờ đất. Bao lớp người bỏ mạng, ở khắp mọi nơi trên cái đất nước này thì việc thỉnh thoảng người ta nhìn thấy có cái bóng trắng phớt phơ thì cũng có gì lạ đâu. Mình sống sao cho tốt trời Phật thương thì ai làm được mình. Trách người làng hiếu kì thêm mắm dặm muối cho ly kỳ ảo diệu rồi ai nấy đều xa lánh bà bảo người bà Sáu đầy âm khí.
Mấy mươi năm trôi qua, biết bao thời cuộc đổi thay: giải phóng đất nước, xây dựng kinh tế mới, người ta cũng quen dần nếp sống. Cái đìa tuy có quá khứ đáng sợ bởi sự um tùm, hoang dại, nhưng cũng đón không ít lượt người tới tắm gội giặt giũ mỗi khi nắng hạn kéo dài. Chỉ từ sau vụ ông Tư gặp con ma leo cây, hay người làng nghe tiếng cá vẫy, tiếng chọi đá mỗi đêm, rồi xác con Linh miêu chết trong hình hài quỷ đị… người ta mới vãn dần.
Người lớn thì sợ vì sợ mạo phạm đến người đã khuất, họ lặng lẽ sinh hoạt quanh đìa vào buổi sáng, vì dù sao khi trời khô hạn không có nước thì vẫn phải ra đây gánh nước về xài, giặt giũ. Duy có tụi trẻ con thì…
Người ta nói nhất quỷ nhì ma, thứ 3 học trò. Nhưng cho dù đi học hay không, thì cái bọn “con nít ranh” làng này cứ đúng 3h chiều
lại hẹn ra đìa chơi. Từ sau vụ thằng Tí bị ma dắt giấu ở bụi tre làng, không gian vui chơi bọn trẻ bị thu hẹp. Nên khi tìm được trò mới, chúng có hàng trăm lý do để chống chế với phụ huynh: đứa bảo sang nhà bạn học bài, đứa đi lên làng trên, xóm dưới bắn bi, hái trái. Cái gì càng cấm càng thích chứ sao, không ít đứa chơi nhây bị ba má vác roi mây ra dí, bắt phải về nhà sớm.
Chúng cứ thế ngụp lặn trong làn nước mát ở đìa, trượt cầu tuột nhảy cầu dừa, bơi bắp chuối, chọi bùn… từ ngày này qua tháng nọ mà không để ý đến việc “xâm phạm không gian riêng” của kẻ khác, cho đến một ngày … có đứa … “ không lên được nữa”.

[PHẦN 2] “Ai chết đêm nay?”
Nói tới chuyện thằng bé Tí, sau cái lần bị hồn ma bà già lòi ruột giấu vào bụi tre suýt chết (đêm thứ 6) thì thần trí không còn hoạt bát như xưa. Thuở trước nó là đứa trẻ hiếu động có tiếng ở xóm, bày trò phá phách bao nhiêu thì bây giờ nom trông khờ khạo chỉ dám chơi quanh quẩn trong nhà. Ba má nó cũng để ý dòm ngó hơn, mỗi đợt đi làm họ thường gửi Tí sang nhà bà Sáu rồi tối đến rước về. Nhà bà Sáu thì có cái đìa ma quái ai cũng biết, nhưng bà thì tốt tánh, lại sát bên nhà nó nên 2 vợ chồng không còn cách nào khác, cũng không quên dặn chừng bà Sáu khoá rào cẩn thận.
“Tí ơi” “ Tí ơi Tí” “Ra chơi với tao”
Âm thanh ai đó cứ vang lên, nó nhìn ra cổng nhoẻ miệng cười như vừa nhận ra người quen.
Chiều nào cũng vậy, sau khi bọn con nít kéo về qua ngõ nhà bà Sáu nó cũng để ý nhìn ra, lâu lâu nó còn nhẩm đếm, nó nhớ cả mặt mấy đứa từng chơi năm mười với mình thuở trước. Chỉ là giờ đây ba má tụi kia cấm không cho chơi với Tí nữa vì sợ bị “ma bắt lây”.
Vốn hiểu chuyện nên nó cũng chỉ biết lủi thủi đứng nhìn. Thi thoảng nó kể với bà Sáu rằng nay có đếm được mấy đứa đi chơi ở đìa về có anh Tủn, thằng Tèo, con Mén, thằng Thanh… song nó cứ thắc mắc sao mấy hôm nay này thằng Thanh hay cõng theo đứa nhóc nào trên lưng, người thì nhỏ thó xám ngoét, tắm táp gì ko chịu lau mình cứ thế ướt sũng, tóc bết lại che xuống mặt cứ bám trên lưng thằng bạn thân.
Bà Sáu nghĩ chắc Thanh dẫn theo em nó thôi nên cũng không để ý, cũng ậm ừ qua loa cho đứa cháu an tâm.
Nhìn đám con nít chơi mỗi ngày, Tí ham lắm nhưng bà Sáu và ba mẹ nó dặn không được ra đìa vì ở đó có nhiều ma lắm: “Có con Ma le, hay du cây dừa lè cái lưỡi đỏ lè xuống, ai đi ngang bị nó liếm cụt mất tay chân thì ráng chịu”, rồi còn cái con Ma da gì đó mà ông lão tò he già kể trong phiên chợ làng chiều qua, canh người ta nhảy xuống nước… kéo giò… thế mạng. Cũng là đứa “ từng trải” nên Tí sợ lắm, nó chả dám bước chân ra đó bao giờ mặc dầu đìa đang là cái căn cứ mới của tụi trong xóm. Thuở đó, ông bà ta cứ hù ông Kẹ, Ma vú dài, Ma le các thứ là khối đứa ở nhà mà ngoan ngoãn nghe lời.
Đó là một buổi chiều cuối hè trời đứng gió, bà Sáu lúi húi dưới bếp nấu cơm thì nghe thấy tiếng rào kêu kẽo kẹt. Thoáng nhìn lên, bà giật mình khi thấy cái cửa rào cứ bật mở liên tục.
“Nhẽ nào ba má thằng Tí sang rước, chả phải bảo hôm nay có việc lên huyện nên về khuya cơ mà?”- nghĩ thầm nhưng bà vẫn vội vã chạy ra trước gọi tên thằng cháu
“ Tí ơi, ba má sang hả con”.
Không có tiếng đáp lại cũng không thấy bóng dáng thằng Tí. Bà tìm khắp nhà lần nữa cũng không thấy. Bên nhà nó vẫn tối đèn thì chắc mẩn ba mẹ nó chưa về rồi.
Bà Sáu vội tiến ra phía cổng, cái cổng tre lúc nãy còn đong đưa mạnh lắm giờ im lìm, phía dưới là đôi dép mộc nhỏ xíu. Bất giác nhìn mũi dép hướng theo con đường độc đạo dẫn ra đìa, mặt bà cắt không còn giọt máu.
Bà Sáu trào nước mắt trách mình lơ là, thế này thì biết nói sao với ba má nó… Bỏ cả cái rào mở roang, bà chạy chạy mãi cho tới khi bắt gặp một đám người khác cũng tay đèn tay đuốc chạy ra phía đìa.Trong đó có cả ba má thằng Tí.
“Thanh ơi, con đâu rồi, về với ba má Thanh ơi!”_ tiếng kêu thất thanh của người cha vang lên, kèm tiếng gào khóc của mẹ nó cũng nghẹn ngào không kém.
Chả là chiều nay Thanh bảo sang nhà bạn học bài rồi không thấy về. Ba má nó lo lắng đi tìm, gặng hỏi từng đứa mới biết tụi nhỏ có trốn ra đìa chơi. Nhưng mấy đứa nó đã về nhà từ chiều rồi. Lần cuối cùng thấy thằng Thanh là lúc nó mặt đờ đẫn đi về phía con đường dẫn ra đìa. Bọn nhỏ gọi mãi nhưng nó vẫn cứ đi, miệng cười nói một mình. Nghĩ trời còn sáng, thằng Thanh bỏ quên gì đó rồi quay lại lấy thôi nên mạnh ai về nhà nấy.
Ba má thằng Thanh linh tính có điều chẳng lành, cộng thêm những chuyện kinh dị trước giờ về cái đìa đó, họ tức tốc hô hoán bà con giúp ra đìa tìm thằng nhỏ. Cùng lúc đó ba má thằng Tí cũng vừa đi làm về tới, định bụng theo đám người ngang nhà bà Sáu đón con luôn, sau đó phụ tìm thằng bé Thanh.
Thoáng thấy bà Sáu mặt mày nước mắt giàn giụa, đi chân đất, đạp phải gai bê bết máu, ba má thằng Tí cũng gặng hỏi, mới biết con mình cũng ra phía đìa! Mẹ nó ngồi sụp xuống khóc nức nở. Ba nó thì bình tĩnh hơn, cùng hô hoán đám người trong xóm mau chóng ra đó tìm con. 2 gia đình trong một đêm đều có con bị mất tích, đau buồn sầu não không thể nào kể xiết. Bà Sáu cũng chỉ biết ngậm ngùi phân bua, vỗ vai mẹ thằng Tí an ủi, “còn nước còn tát mà”
Ban ngày còn đỡ, cái đìa âm u là vậy nhưng thi thoảng còn có người lui tới, về đêm nó phủ lên mình một màu ảm đạm, từ xa người ta cũng thấy được bụi cây dừa nước bình bác um tùm, đâm lên là 3 cây dừa như 3 nén nhang cúng.
Đám người tiến dần tới phía gần bờ đìa chỗ hàng dừa, khi ánh sáng vừa soi tới, người ta giật mình khi thấy bóng dáng một đứa nhỏ nằm sõng soài. Tay trái nó cầm cục đất sình, tay phải vẫn khư khư con Tò He… Bà Sáu dẫn đường tới trước cũng là người phát hiện thằng bé. Bà thảng thốt la lên “Thằng Tí bà con ơi”.
Ba má nó chạy lại khóc nức nở ôm chầm lấy con lay mạnh. Trong đám người có một ông thầy thuốc chen vào, sờ thấy thằng bé người còn ấm, hơi thở yếu nên sơ cứu, may nắm thay còn tỉnh lại được.
Duy chỉ còn thằng Thanh mọi người tìm nãy giờ vẫn không thấy đâu.
Tí vừa tỉnh lại còn khá yếu nhưng cũng nói được bập bẹ, chuyện lúc đó người nghe tiếng được tiếng không, sau này kể lại cũng dần hình dung được câu chuyện như vầy:
Chiều đó thằng Tí đang chơi trước sân thì nghe Thằng Thanh gọi. Bấy lâu nay, tụi nhỏ cứ lảng tránh làm nó cũng tủi thân, nay thằng bạn gọi rủ đi chơi thì vui lắm. Cổng rào bà Sáu cột rất kĩ, nay lại tự động mở ra nên nó cũng đi ra không nghĩ ngợi gì.
Cứ thế Tí cứ cùng Thanh ra đìa, nó thấy ở đó có rất nhiều người đang lấy nước, vui chơi sinh hoạt, mấy cô chú bộ đội, mấy anh lính bận đồ hồi xưa,… bọn trẻ con cứ thi nhau leo lên cây đừa rồi nhảy xuống, rồi lại trèo lên nhảy xuống liên tục, ai cũng nhìn Tí nhoẻ miệng cười… những người mà chưa bao giờ nó gặp ở Xóm.
Trời xui đất khiến thế nào nó trợt té, cái que cầm Tò he sốc vào tay đau điếng, mọi thứ náo nhiệt xung quanh biến mất. Chỉ có mình nó và không gian đen đặc, chân chỉ còn một bước là xuống nước, đoạn đó trẻ con đều né do trũng khá sâu, hụt chân cái là mất mạng như chơi.
Mà Tí có ra đây bao giờ đâu mà biết, nó chỉ biết lúc này người trước mặt nó không còn là thằng Thanh bạn của nó nữa. Cái bóng quay lưng về phía nó, người trần truồng như nhộng, nước da xanh trắng. Cái dầu tự nhiên quay ngược ra sau, để lộ gương mặt thằng Thanh với 2 con mắt đen ngòm, máu từ hốc mắt hóc mũi cứ ọc ra, miệng như ngậm đầy nước. Con nhỏ trên vai thằng Thanh lúc trước nổi nửa cái đầu trên mặt nước trông như trái dừa khô, chỉ thấy 2 con mắt trắng dã. Thanh cứ thế bay là là giữa đìa.
“ Tí ra đây chơi với tao, vui lắm! Tí ra chơi với tao” nó cứ đứng đó vẫy vẫy cứ như con bù nhìn người rơm người ta bện đuổi chuột ngoài ruộng, cứng ngắt, kinh dị. Trong gió có tiếng cười khúc khích, ở những góc đìa còn vang lên tiếng cá vẫy đuôi tựa hồ như người ta vỗ tay cổ vũ nó mau bước xuống…
Tí điếng hồn nó nắm đất chọi về phía con ma, thần kinh căng đến độ hồn phách muốn bay đi lần nữa. Nó ngất đi, chỉ thoáng thấy con Tò He trên tay phát ra một thứ án sáng nhè nhẹ màu đỏ rực.
Chuyện thằng Thanh bị ma dìm chết đã quá rõ ràng, người ta còn tìm thấy ở bụi bình bác một chiếc dép và cái vòng đeo tay của nó. Ba má nó chỉ biết ngã quỵ xuống mà than khóc, vái lấy vái để, thiếu điều muốn nhảy xuống chết cùng thằng con trai độc nhất. Dân trong xóm thấy thế thương tình, họ lập một đội lặn giỏi ngày đêm tìm xác thằng bé. Bởi người ta có câu “ sống phải thấy người, chết phải thấy xác” còn chôn cất, thờ phượng về sau.Chứ sống mà thấy con mình ao sâu lạnh lẽo cha mẹ nào cầm lòng được.
Người ta nhớ như in cái lần thằng Tí mới tỉnh lại: nó chỉ tay xuống giữa đìa mà kêu rằng, “ Bạn Thanh đứng ở dưới đó! cứu bạn đi bạn lạnh lắm”.
“Ấy vậy muốn xin xác về không phải chuyện dễ”- Bác Tám Lộ tự nhiên nâng cao tôn giọng, đám người hiếu kỳ giật mình. Không khí xung quanh im lặng chờ ông Tám bật mí câu chuyện. Xem chừng ngoài lão già kể chuyện ma bí ẩn, thì Bác 8 cũng biết cách làm người ta hồi hộp.

Hình Nhân Thế Mạng
Chợ Xóm Lá nằm nép mình bên con đường độc đạo dẫn từ Xóm Lá ra huyện. Chợ nhóm họp mỗi buổi sáng và chiều muộn, ban đầu chỉ là những nhóm người nhỏ trao đổi con cá, bó rau… Sau này, dân cư đông dần trong chợ xuất hiện thêm nhiều sạp bán hàng thiết yếu, cả những thứ thờ cúng tâm linh. Một ngày nọ, nơi cái miếu âm hồn cạnh cây điệp già (không rõ thờ thần hay quỷ) lạnh lẽo vì ít khi hương khói, bỗng chứng kiến sự xuất hiện của một ông già dị hợm, với cái nón lá tơi lụp xụp che kín mặt, mang một chiếc giỏ mây lớn phía sau bày hàng Tò He ở đấy mà bán. Nhưng mọi người chỉ chú ý lão khi lão bắt đầu KỂ CHUYỆN VỀ MA.
Từ sau vụ con Linh Miêu nhà cụ Tư không ai còn thấy lão tới buổi chợ chiều nữa, đa phần đều cho rằng lão lại tiếp tục đi vùng khác. Cho tới một thời gian sau, lão Tò He đột ngột trở lại bày sạp và tiếp tục kể chuyện. Trong xóm ngoài đám người lớn hiếu kỳ thì bọn nhỏ háo hức không kém. Hôm ấy, sạp hàng lão có vẻ đông hơn mọi khi, có lẽ vì người ta trông ngóng đã lâu, Tí cũng kéo bà Sáu chạy lại, khéo thế nào ngồi được hàng đầu tiên sát bàn ông lão. Thực ra, do nó quá nổi tiếng sau vụ Ma giấu nên ai cũng ngại né ra chứ không có gì lạ. Nhưng thằng bé đời nào quan tâm thiên hạ , thứ nó thích là những cục bột xanh đỏ tím vàng trên bàn ông cụ cứ dần tạo thành những hình dạng lạ lẫm.
Tưởng lại nghe chơi nhưng không ngờ đó nó lại có quà từ lão. Con hình nhân độc nhất vô nhị từ câu chuyện của lão.
Trong chợ, cách miếu âm hồn chỗ lão Tò He ngồi không xa có sạp vàng mã của ông Ba Lục Bình, người làng gọi ổng như vậy bởi quá khứ lênh đênh vô định như đám lục bình trên sông. Ông Ba Vốn xuất thân từ nghề Mộc ở mạn U Minh, nhiều lần vào rừng săn gỗ gặp không ít chuyện ly kỳ. Chuyện của ông Ba xin hẹn dịp sau tường tận… Một đời trôi nổi là vậy nhưng độ trung tuần, ông neo xuồng tới xóm Lá dựng nhà và mở một tiệm bán vàng mã giữa chợ, ông đặc biệt nổi tiếng với món nghề hình nhân gỗ tinh xảo. Người ta đồn rằng ai mua đồ cúng, hình nhân gỗ nhà ông Ba Bình người chết cũng mát lòng mát dạ mà xuôi tay, Quỷ Thần cũng vì thế mà vui lòng chấp thuận mong ước của họ.
Vụ thằng Thanh chết đuối không tìm thấy xác nhanh chóng đồn ra ngoài chợ Xóm Lá .Vốn nghề vàng mã kim luôn thầy cúng nên ông Ba cũng nhanh chóng mang theo đồ nghề chạy ra đó, mong chút hiểu biết tâm linh của mình có thể giúp mọi người tìm thấy xác thằng bé.
Ông Ba lỉnh kỉnh đồ đến nơi thì cũng chập choạng tối, thấy trước mắt ông là một cảnh tượng bát nháo, phía mé đìa một số thứ nhang đèn xin từ các nhà xung quanh đã bày sẵn, khói nhang, khói lửa bay là đà mặt nước càng làm không khí thêm quỷ dị. Đã gần hết ngày hôm sau nhưng mọi thứ cứ dậm chân tại chỗ. Ông Ba khẽ lắc đầu, ra hiệu cho đám thanh niên lên bờ để ông lo liệu.
Phàm những người vớt xác họ có một quy tắc về ba lần xuống tìm, nếu không tìm thấy xác thì đừng tìm nữa, huống gì cả ngày hôm đó họ lặn tìm cũng nhiều vẫn chưa thấy Thanh càng chứng ma quỷ đã từ chối nhả xác. Phải đổi sang phương thức khác, tuy có hơi tâm linh nhưng không mấy xa lạ trong dân gian.
Ông Ba nhanh trí bày một mâm lễ nhỏ, nhờ đám thanh niên chặt chuối làm bè.
Sau đó bày đồ lễ gồm nhang đèn, muối gạo, chuối xanh, những bộ giấy tiền vàng mã sặc sỡ, không quên cắm vào đó một con hình nhân thế mạng đã được “tắm” máu gà.
Ở miền Tây vào ngày 16 tháng giêng, theo tục lệ dân gian người ta người ta thường đóng bè như vậy mang theo đồ cúng, lễ lộc để làm lễ Tống Ôn, Tống Tà ma… Cầu xin Thuỷ thần, ma quỷ chấp nhận mà không quấy phá, cho mưa thuận gió hoà. So với cái bè lớn bề thế để thả sông cái thì cái bè của ông Ba trông khiêm tốn hơn nhiều nhưng tuyệt nhiên không thiếu thứ gì.
Mọi người hồi hộp dõi theo, bè ra giữa dòng cứ xoay tròn tít, đèn nến đều tắt, nhang cắm trên bè bốc cháy nghi ngút. Con hình nhân thế mạng cũng lúc lắc qua lại, rồi như có ai đó kéo xuống, chìm dần giữa làn nước đen. Ông Ba cùng mọi người nín thở, nhưng chẳng có gì xảy ra ngoài việc con hình nhân nổi lên và trôi dần về phía bờ. Con hình nhân trong hình hài con rối nước ban đầu được sơn rất đẹp và mới nhưng lúc này đã cũ mèm, sơn trên gỗ cứ đen sạm, nứt ra quỷ dị. Đám thanh niên tò mò có người định ra nhặt con hình nhân nhưng ông Ba ngăn lại “Đó là mồi dụ của nó, đụng vào thì sẽ bị lôi xuống đó!”
“ Hả, nó là ai, thằng Thanh hả?”nhiều người ngạc nhiên.
Ông Ba vẫn giữ thái độ bình thản nhưng gương mặt thoáng chút lo lắng.
Vậy là đàng tế coi như hỏng. Hình nhân của ông Ba vốn làm từ loại gỗ hiếm, chỉ những thứ liên quan tới quái sự ông mới và bỏ thêm vào bên trong một lá bùa vàng… thứ ông học được từ ông thầy bùa tu trong U Minh thuở trước. Chữ bùa ấy ông dùng nhiều lần và chưa bao giờ thất bại.
Nhưng chúng đã bị từ chối, chứng tỏ cái thứ dưới đìa này rất mạnh.
“Nó là cái gì”- tự nhiên trong đám đông có người hỏi vọng vào, làm cho đám đông lố nhố.
Lộ quán của bác Tám cũng là một nơi khá thú vị của chợ Xóm Lá nơi tập hợp những thành phần lắm chuyện ghé tạt qua kiếm chút tin thời sự. Câu chuyện về cái đìa đang hồi gay cấn và khá thu hút.
Bác Tám Lộ dường như không mấy lạ lẫm trước kiểu thái độ như vậy, ông lặng lẽ đáp lời như một phản xạ tự nhiên, vừa úp mở:
“Dưới nuớc, ngoài Thuỷ thần, Hà bá thì còn ma Da chứ gì nữa!”
“Tụi bay còn nhớ lão Tò He hay tới làng mình kể chuyện ma không? Lão có từng nhắc đến:
Ma da là linh hồn người chết do đuối nước, hay bị dìm chết trong nước có oán hận cao mà sinh ra. Giống này nó tồn tại nhờ việc lôi người ta xuống nước rồi dìm chết để bầu bạn hay bắt hồn người ta thế chỗ để mình được chuyển hoá. Do mất dưới nước khá lâu nên cơ thể nó sẽ mềm nhũn ra, đôi khi là dị dạng trơn tuột. Thường rình mò ai đó hợp mạng mà lôi xuống. biết bơi hay không gặp ma da lôi thì khó phần thoát. Đặc biệt nó hay trêu đùa con người bằng việc giữ xác người ta để thân nhân tìm kiếm, sau đó sẽ cúng kiến để đổi chát thứ tương xứng, ma da mới chịu thả người.
Mấy đợt lụt, mày thấy người ta hay tìm chỗ cao mà ngủ tránh mép nước bởi lẽ sơ sẩy là ma da theo nước nó lôi giò chết như chơi. Tuyệt đối tránh xa mấy thứ trôi nổi lềnh phềnh hình cái mền hay cái khăn lông.
Tao nghe cụ nội kể, ngày xưa nó hay bơi theo đàn trắng ra mặt sông, đứa nào xớ rớ là mất mạng như chơi. Lũ lụt ở vùng mình nhiều, chết vì ma da cũng không phải là ít.
Tuy nhiên chết do nước cũng có nhiều nguyên nhân, miền Tây mình còn biết tới Hà Bá ( Thần Sông), Bà Thuỷ hay có cách gọi nôm na là chết do “mắc đằng dưới”…
Vụ thằng Thanh tao nghĩ không đơn giản, nhưng trước mắt cứ cho là ma da giữ xác, cái này có mò cũng vô ích, cần cúng kiến để trao đổi với nó, bởi thứ nó cần là linh hồn đang tồn tại gần cái xác, còn giữ xác thì sẽ bắt được hồn. Ông Ba Bình cũng vào trỏng rồi, mấy món nghề của ổng chắc sẽ sớm tìm thấy xác thôi.”
“Ủa mà đổi chát với ma quỷ là sao ông?”- Trong đám người lại có kẻ tò mò.
“Ba Bình là chủ tiệm vàng mã,hay làm mấy con hình nhân thế mạng. Tao hay nghe lỏm cánh thương buôn bảo chúng nó là ĐỒ THẾ, Nói nôm na theo cách hiểu của mình là đồ để hiến tế, để trao đổi với ma quỷ một thứ có giá trị tương đương và xin điều mình muốn. Tục này có từ ngàn xưa từ hồi người Việt Cổ, trong Lĩnh Nam Chích Quái có nhắc việc hiến tế người cho Thần Xương Cuồng ( Ma cây), một số bộ tộc, làng bản còn bắt người đi đường ngang chỗ họ, hay cúng tế thiếu nữ còn trinh để xin được ban lộc, mùa màng bội thu. Sau này, ông bà ta thấy vậy ác quá nên đổi sang dùng vàng mã, đồ giấy thay thế, tranh vẽ, đồ gỗ …người giấy,rối hay búp bê hình người được làm ra nhằm mục đích này được gọi là Hình Nhân Thế Mạng, thế mạng là thay thế, đổi mạng cho người ”
Mọi người mắt tròn, mắt dẹt nhìn nhau, thích thú xem lẫn chút tò mò, không biết ông Ba sẽ làm gì tiếp theo trong vụ thằng Thanh đây.
Cớ sự tại đìa không như cánh dân nhiều chuyện bàn tán. Đến những con hình nhân thế mạng của ông Ba cũng chẳng giúp ích gì. Đang ghép nối lại các sự việc để đưa ra hướng giải quyết, ông Ba chạm mặt thằng bé Tí lúc này đứng co ro trong người bà Sáu. Sở dĩ người ta muốn nó ở lại vì chỉ có nó mới thấy hồn thằng Thanh ở đâu, hồn còn đó chứng tỏ Xác còn đòi lại được… Chuyện nó kể, nhiều người bán tín bán nghi nhưng ông Ba thì tin đó đều là thật.
Ông còn xa lạ gì với thằng Tí, đợt trước bị bà già lòi ruột giấu trong bụi tre, phải khó khăn lắm ông Ba mới đòi lại phần nào hồn phách cho nó. Nhìn thằng nhỏ giờ khờ khạo ông thấy thương nhưng biết sao được, ai cũng có số. Giữ được mạng cả 2 lần là phước đức Cửu Huyền độ lắm rồi.
Thoáng thấy con Tò he trên tay nó trong lòng ông dâng lên một dự cảm lạ lùng, ông vốn là người phàm học được vài đạo thuật trừ tà nho nhỏ từ cái thời còn đi rừng để phòng nạn, cũng chả có tài phép hay mắt âm dương gì để thấu thị mọi vật. Nhưng con Tò He này nó lạ lắm, dường như nó có vẻ cũng đang nhìn về phía ông, mảnh đất nhỏ trên miệng tạo thành nụ cười nom có đôi lần nhếch lên quái đản.
“Con cho ông mượn xíu nhé, bạn Thanh chắc cũng thích nó lắm” Ông nhìn Tí cười hiền.
Chính cái sự thân thiện từ ông thầy cúng thằng bé cũng gật đầu một cái, bàn tay nhỏ chìa con Tò he ra trước mặt “Ông đưa bạn Thanh giúp, con thấy bạn đang đứng ở kia kìa, bạn nói bạn lạnh lắm”
Vừa nói nó đưa tay chỉ ra cái xoáy nước ở giữa đìa, đoạn tối nhất đèn ko soi tới.
Cầm con Tò he trên tay mà suy nghĩ ông cứ rối bời, có thứ gì đó thôi thúc rằng món đồ chơi này sẽ giải quyết hết mọi chuyện ở đây.
Ông Ba cho lập một bàn lễ khác, đặt gọn lên bè chuối, chính giữa ông cắm theo con hình nhân thế mạng, lúc này là con tò he, một lượt nhờ người dân đi cắm nhang, rải muối gạo ở các góc của đìa, mục đích để “trấn an” những thế lực tâm linh khác cho dễ hành sự. Lát sau khi đã sẵn sàng, ông cùng đám thanh niên đẩy mạnh về phía giữa dòng
Khác với lần trước lần này chiếc bè chuối đi nhanh hơn, nó như có ai kéo mạnh ra nơi thằng Tí chỉ, chốc chốc lại nổi lên những bọt nhỏ li ti. Bất ngờ, mặt nước sủi tăm mạnh, xoáy nước ngày càng lớn như muốn lật úp chiếc bè, đồ cúng, muối gạo lật úp xuống chìm nghỉm, một luồng ánh sáng xanh nhẹ dạ lên từ đáy nước làm lộ rõ xác 1 đứa trẻ trong tư thế trần truồng đứng thẳng người, chân bị cột chặt bởi những sợi rêu to như những bàn tay đen xì…
Một cái đầu tròn lẳn tóc tai rũ rượi che kín mặt đột ngột trồi lên mặt nước, nó thò bàn tay đen đúa nhớp nháp của mình dìm con thuyền cùng con hình nhân mất hút vào làn xoáy nước sâu. Sau phút thất thần vì hiện tượng lạ, người ta thấy xác thằng Thanh nổi lên trôi dần vào bờ, xác nó xanh trắng nom trông nguyên vẹn, song cổ và tay chân như vặn vẹo lặt lìa, mặt phình to bắt đầu có dấu hiệu phân huỷ.
ông Ba ra hiệu an toàn cho cánh thanh niên nhảy xuống. Ai nấy đều sợ hãi nhưng cũng cắn răng bơi ra dùng cây sào dài cột xác để kéo vào bờ.
“Thanh ơi là Thanh, sao ra nông nỗi này con ơi, về với mẹ con ơiiii!”
Bấy giờ, mẹ thằng Thanh khóc toán lên gọi tên con trong vô vọng khiến ai cũng nghẹn lòng. Bà mẹ vừa chạy ào tới, máu từ trong mồm, mũi tử thi ọc ra, thấm ướt tấm vải mùng màu trắng được chuẩn bị để gói xác. Thấy thế, ông Ba mới tiến lại trấn an bảo mẹ nó đừng kích động tránh việc hồn thằng bé nhìn thấy còn bịn rịn trần gian mà khó siêu thoát.
Thằng Tí không hiểu sao cũng cười lên sặc sụa, tay nó quơ quơ vào khoảng không trước mặt… cảm giác như vui mừng lắm vì cuối cùng bạn nó cũng lên được bờ. Thấy không nên nán lại lâu, Ba mẹ nó cùng bà Sáu dẫn nó về nhà. Ông Ba cũng không quên dặn nhớ tắm cho nó bằng lá bưởi, đốt thêm trầm hương xông nhà để tẩy uế âm khí. Việc còn lại cứ để ông lo.
Sau khi sắp xếp xong xui, Ông Ba ngoái đầu nhìn lại nơi khi nãy, mặt nước im lìm như chưa có gì xảy ra, ông khẽ thở dài một tiếng rồi cùng người trong xóm mang xác thằng Thanh về nhà an tán.
Xác thằng bé được đặt ngoài sân cạnh nhà nó, bố mẹ nó nằng nặc đưa xác con vào nhà vì sợ thằng bé lạnh lẽo, nó đã đầm mình hai ngày rồi còn gì. Nhưng tục ông bà ta có kiêng có lành: chết đuối được xem là chết đường chết chợ, có nhiều oan khuất nên việc đưa quan tài vào nhà làm cho oán khí đọng lại sẽ không tốt và có thể gián tiếp gây ra những cái chết cho người thân về sau.
Tuy ngoài mặt ông Ba vẫn tỏ ra bình thường bảo rằng có thể ma quỷ thích con tò he đó nên chúng chấp nhận vật thế mà tha xác thằng bé. Nhưng thực ra trong lòng ông có một ngờ vực rất lớn. Bởi đang lúc chiếc bè chuối mang con tò he bị kéo xuống, ông nghe đâu đó vẳng lên ba hồi trống quen thuộc, sau cái lần cuối nhìn lại ông không còn cảm nhận được sự tồn tại của âm khí quanh đìa. Chứng tỏ chúng đã bị vật đó hút gần hết. Trong làn nước đen đặc lúc nửa đêm ông thoáng thấy con Tò hen vẫn phát ra thứ ánh sáng lờ nhờ, ma mị.
Những điều đó chỉ có ông Ba giấu kín trong lòng, người dân chỉ biết buổi lễ “xin xác” đã thành công, họ không ngừng ca tụng đồn đoán về tài phép của ông thầy cúng duy nhất của Xóm Lá. Từ độ đó về sau, không còn xảy ra quỷ sự gì nghiêm trọng ở cái đìa oan nghiệt ấy nữa, nhưng tuyệt nhiên không ai dám lai vãn một mình tới đó.
Sau này thằng Thanh cũng có hiện về báo mộng ba má nó, không biết nó nói gì chỉ biết hôm sau họ sang nhờ ông Ba làm gì đó. Tối đến lập hẳn một bàn cúng linh đình. Câu chuyện dần vỡ lẽ về cái chết của nó, nhưng xin phép kể vào một dịp khác.
Mọi thứ vẫn cứ thế diễn ra bình thường, quán bác Tám Lộ càng đông hơn những người khách hiếu kỳ tới nghe chuyện Ma Da, chuyện Linh Miêu, Ông Xám, Quỷ Rừng… Người ta bảo, ban ngày có bác Tám, ban đêm lại nhường chỗ cho một nhân vật khác là lão Tò He. Lão cứ thế, vẫn một thân một mình ngao du sơn thuỷ đến những nơi tăm tối nhất, mang theo những câu chuyện cũng đen tối không kém mỗi lần tạt ngang qua Xóm Lá. Nhưng lần này mọi hành động của lão đều rơi vào sự chú ý của bác Ba.
Mãi lâu sau này còn có người đồn, trong cái đêm vớt xác năm ấy họ vô tình nhìn thấy bóng một lão già gần đìa, vai mang giỏ mây, tay cầm trống nhỏ… chậm rãi bước đi rồi mất dạng trong màn sương tối, cái nón lá lụp xụp che kín mắt chỉ lộ rõ một nụ cười bí ẩn.
Một người hóng chuyện dân gian hay chính kẻ trong cuộc?