CHAP 101:

LAN MAN CHUYỆN CŨ.

Cứ gặp anh em một thời là lại bao nhiêu là chuyện, kỷ niệm xưa, đủ cho chúng tôi ngồi với nhau có khi từ ngày xuyên sang đêm.

Tôi vốn nhớ lâu, nhưng phải có thêm anh em khơi gợi ra những kỷ niệm xưa, nói chuyện với anh em xong nằm ngủ vắt tay lên trán là mọi chuyện cũ từ năm nảo năm nào lại chầm chậm như một cuốn phim trong đầu, ngoài hình ảnh còn có thêm cả mùi vị và cảm giác nữa.

…

Ký ức.

Nhớ ngày ở Samraong làm chủ tịch chăn bò xong, chú Tư S, rút anh em về Kannang gần lộ 62 hướng lên ngã ba phía đền Preah Vihear.

Một vùng bán sơn địa, chỗ thì trơ trụi chỗ thì rậm như rừng hoang, đồng ruộng ở đó thì được quy hoạch rất đẹp, vuông vức và thẳng tắp kênh mương mỗi tội bỏ không chả thấy ai làm, lúc trước thì lính pot lùa dân vào khu tập trung bắt lao động trồng cấy, sau khi rút chạy lên núi và qua biên giới thì những người dân đó phần thì bị ép theo chúng phần thì bỏ chạy quay ngược ra ngoài theo lộ 62 ra Sangcum hay Rovieng hoặc theo lộ 64 về hướng Stungtreng..

Chúng tôi ở gần lộ, nơi đó có những khu vực đồng hoang thẳng tắp cò bay đứng đó có thể thấy cả núi Kulen sau lưng và dãy Dangrek chạy dài phía tay trái lên tận vùng ba biên.

Ở phum Thmay On lúc đó khá to bên trái đường 62, người dân tạp nham tứ xứ từ khắp các trại tập trung, rừng rú kéo ra, rồi dân gốc ở đó..tình hình khá bát nháo và lộn xộn vì bọn tàn quân theo hướng núi xâm nhập xuống, lúc này chúng được hà hơi thổi ngạt và tiếp thêm vũ khí rồi nên khá mạnh, có nhiều phum nhỏ phía phải lộ 62 nhiều nơi chúng công khai chiếm phum và tập trung quân số công khai đi lại chứ không cần lén lút nữa, lực lượng của bạn thì phải nói thật là mỏng và phần vẫn còn sợ hãi sự tàn bạo man rợ của lũ pot ngày xưa nên ít khi dám chủ động tiễu trừ hay vây đánh chúng, nên chúng được thể làm càn, tổ chức cướp bóc, gài mìn thậm chí nã cả cối hay B vào những khu vực bạn đóng quân, có lúc chúng tập trung cả 1,2 đại đội đi ngang nhiên giữa ban ngày ngoài trảng trống.

Ở đó thời điểm đấy lạnh lưng vô cùng vì dân chúng tứ xứ đông quá chẳng biết ai là dân ai là giặc, sau phum On chúng tôi ở còn nhiều phum hoang khác đêm nào cũng lẹt đẹt tiếng súng của lũ tàn quân vào bắn lợn gà trâu bò hoang trong đó.

Nơi này khí hậu khắc nghiệt, nắng kinh khủng và ít nước, mùa khô thì trơ trụi đất cứng như đá ong và bụi mù, tới giờ vẫn vậy, nhiều chỗ giữa rừng cao su xen lẫn rừng hoang có những ngôi biệt thự bỏ hoang, hay nhà xưởng thu mủ cao su cũ bỏ hoang mốc meo đen xì tối tăm âm u giữa rừng chui vào trong đó giữa mùa hè mà lạnh lẽo âm u nổi cả gai ốc.

Từ Kan Nang chỗ chúng tôi ở đi lên phía ngã ba nhà thương phải đi qua con sông cạn, mùa khô nó cạn nhăn cây cối mọc đầy giữa lòng sông trơ cát, mùa mưa thì nước lũ đỏ ngầu cuồn cuộn, lạ là cứ có nước là có cá, tha hồ bắt nhưng phải tránh lũ cá độc ra, những con cá này tôi cũng chẳng biết tên chúng là gì, nhìn nó giống cá chép nhưng vây và thân màu sẫm đen hơn cá chép, ăn phải bọn này ngộ độc như bỡn, nhẹ thì miệng nôn trôn tháo nặng thì có thể gặp tổ tiên chứ không đơn giản. Ở phía biển hồ cũng có giống cá nhìn giống loại này nhưng bụng trắng và ăn rất ngon chứ không bị ngộ độc, người dân vẫn hay bắt rồi ướp gia vị muối mắm sau đó chặt tàu lá dừa để nguyên lá rồi họ đặt con cá đã ướp quấn một lớp lá chuối lên đó lấy lá dừa bện chéo qua chéo lại như ta tết tóc đuôi sam cho con nít nhìn rất đẹp, sau đó nướng trên than ăn rất ngon, chúng tôi vẫn bắt chước họ làm và nướng như vậy.

Ở nơi đó lúc đó khổ lắm nhưng vẫn vui và nhiều kỷ niệm, có một kỷ niệm mà tôi rất nhớ là vụ tiêu diệt tay thầy cúng xin kể lại cho bà con nghe chơi ngày rét mướt mưa gió thế này.

Phum On lúc đó gần đường và dân đông lắm, chúng tôi thì ở phía ngoài phum ở dãy nhà xây, nơi đó là cái trạm xăng dầu cũ và cơ quan gì đó của bọn pot xưa, trước mặt là đường lộ chạy qua cây cầu sắt sứt sẹo nham nhở vết đạn dưới là con sông cạn nhăn, có rất nhiều vườn tiêu hai bên và ruộng vườn nhưng bỏ hoang, có nhiều vườn cây ăn trái với những cây sầu riêng rất to, bọn tôi hay nhặt quả sầu riêng non rụng khô thả vào ghế cho nhau ngồi lên, chơi khăm nhau vậy cho vui, quả sầu riêng non rụng khô gai tua tủa cứng đơ như quả chông ngồi lên đau nhói.

Lúc đó chú Tư S ở cùng chúng tôi, cả anh T “Tố Hữu”, cái biệt danh này là anh T hay làm thơ, thơ con cóc và ngang như cua, lúc ở Sisophon anh tán một cô ở hội phụ nữ có làm nhiều thơ tặng chị kia, tự làm thơ còn đỡ đây anh còn dịch từ thơ Tố Hữu sang tiếng khmer tặng chị Phai cơ, mà từ tiếng Việt sang tiếng Cam thì nó ngang phè và ngôn từ nhiều chỗ ngô nghê tới mức ngớ ngẩn, chị Phai đọc chả hiểu gì đưa thằng Luận dịch hộ, thế là chúng tôi được dịp cười phọt cả cơm rồi bôi bác xong đặt biệt danh cho anh T luôn.

Tôi và chú Tư hay đánh cờ với nhau, cờ tôi thì thấp hơn con gián, chú Tư thì cũng rứa, cao hơn con vịt một tý ( xin lỗi chú Tư nhé, con nói thật mà🤭) hai chú cháu bất phân thắng bại, cờ đã thấp rồi không cho ai chỉ, chỉ hai chú cháu tỉ thí với nhau thôi, anh L thường trêu, chú với thằng này đánh cờ thì phải pha thêm chén nước mắm để cạnh nữa, cờ gì mà chỉ nhăm nhăm ăn quân thôi, ai đời ăn sạch quân trên bàn cờ còn mỗi hai ông tướng mà vẫn hì hục đánh tiếp, không khoan không hoãn cấm à ơi..nhìn chú cháu tôi đánh cờ các anh chỉ biết lắc đầu che miệng cười rồi quay đi.

Hai chú cháu mồ hôi nhễ nhại quần tà lỏn hở cả ấm chén ngồi căng thẳng tỉ thí võ công mồ hôi chảy tong tong cũng kệ.

Cách chỗ chúng tôi ở chừng vài trăm mét hướng đi vào phum thì có cái ngã ba, cái ngã ba này nhỏ thôi nhưng lắm chuyện quỷ quái xảy ra ở đó, từ ngày trước các đơn vị cũ rất nhiều xe vận tải qua bị dính mìn, có hai cái xác xe vẫn còn nằm bên đường han gỉ cỏ mọc dây leo chằng chịt cách nhau chừng 3-4 chục mét, vướng mìn chống tăng nên xe tan nát hết.

Tôi nghe nói ở đó nhiều xe bị mìn, cả lính ta và lính bạn sau này lẫn người dân bị mìn chết.

Cạnh ngã ba thì có một ngôi nhà sàn khá chắc và đẹp phía ngoài còn có tường xây hẳn hoi, nghe nói nhà của một tay làm thầy cúng bái gì đó, tay này trước làm trưởng phum (sau này xem hồ sơ bên bạn tôi mới biết) thời khmer đỏ.

Cạnh cái ngã ba này là vườn nhà tay thầy cúng, có cây dầu to cụt ngọn ngay sát đường và một cây xoài cũng to, cạnh đó có cái giếng, gọi là giếng nhưng giếng dân Cam đào không giống giếng dân mình, họ đào to và có bậc đi xuống, trên miệng giếng đắp đá ong làm bờ, cái giếng đó thì không ai dùng nữa vì trước lính pot ném xác người xuống đó, nghe nói phía bạn đã vớt rất nhiều xương lên và đem thiêu hết rồi, nhưng dân phum vẫn sợ vì nhiều vụ tai nạn ngớ ngẩn ở đó.

Thời gian chúng tôi ở đó cũng xảy ra mấy vụ, kể cả chúng tôi cũng bị dính.

Có lần thì xe bò của người dân đi qua gần tới ngã ba bỗng nhiên hai con bò lồng lên chạy, tới khúc cua thì không theo cua mà lao luôn xuống cái giếng, hai ông bà già trên xe bò đều rơi xuống cái giếng đó và chết, hai con bò thì gãy chân người dân bỏ nên lính bạn ra kéo lên.

Lần thì xe chở gạo lao vào giếng, lần thì xe chở người, cả xe lam cũng lao vào đó rồi xe honda..mà vụ nào cũng có người chết, có vụ xe chở người còn chết 5 người liền.

Một lần anh Ba L chở anh T cùng hai anh bên huyện đội bạn chạy về tới đó cũng lao thẳng nhưng may mắn là toàn dân có nghề nên anh Ba và anh T bay ra ngoài thoát, một sĩ quan bạn bị gãy đùi, chiếc xe jeep rơi tỏm xuống giếng, đơn vị bạn phải cho xe cùng lính ra kéo mãi mới lên.

Anh Ba có kể với tôi về vụ lật xe đó, anh nói chạy tới đó tự nhiên thấy có đám người ở đâu như lao ra đường khiến anh như cứng người lại, phải bẻ lái tránh, nhưng bẻ lái xong tay lái như cứng đơ ko lái được thế là xe lao xiên sang phải vào chỗ cái giếng, anh Ba kêu nhảy đi, hai anh hai bên nhảy ra một anh ngồi sau nhảy theo còn một anh không nhảy kịp gãy đùi.

Chú Tư N và chú Tư S có lần đề nghị với bạn nên lấp cái giếng đó cho đường chạy qua nhưng tên chủ nhà kia không chịu, còn doạ bên huyện đội là giếng Ông Tà đó, nói đến Ông Tà thì bên kia rén rồi không dám động đến, tay chủ nhà này chuyên làm cúng bái kiểu như ta gọi là thầy, tôi không biết có làm “bùa” làm “ngải” gì không mà ai cũng sợ hắn.

Sau đấy thì có hai vụ, một vụ ném lựu đạn và một vụ bắn hai quả B vào đơn vị bạn buổi tối và gần sáng, khiến cho 4 lính bạn tử nạn, sau đó thì quân báo của bạn có báo lại là chính tên thầy cúng kia nằm vùng và chỉ huy cả mấy vụ lẻ tẻ trước nữa, nhưng không hiểu sao bên bạn lại không bắt ngay..

Một hôm lúc đó bắt đầu mùa mưa, tầm 1-2 giờ chiều thôi, mưa rất to bỗng có một tiếng bùng bình của đạn B41, thấy nhốn nháo lao xao, lúc sau thì có trinh sát bạn báo đơn vị đang họp bị bắn lén, sau khi hỏi sự tình thì anh L ra lệnh cho đơn vị bạn ngay lập tức bao vây nhà tên thầy cúng.

Lúc đó tôi và chú Tư đang đánh cờ với nhau nghe anh L báo về, chú Tư dẹp bàn cờ hối tôi, xách đồ nghề chạy tắt qua vườn tiêu phía sau chặn phía sau nhà tên thầy cúng.

Do tôi cùng chú Tư S và anh T đã có vài lần đi vòng qua phía này để quan sát phía nhà tên thầy cúng nên chú cháu đã rành địa hình.

Vượt qua sườn thoải thoải là sang tới bờ sông, nhưng hôm đó mưa từ mấy hôm trước nên nước sông to lắm, đục ngầu.

Tôi nói chú Tư ở đây con bơi sang bên tháp, thấy con nổ súng chú bảo họ yểm trợ cho con nhé, chú Tư nói; Yên tâm tao đạo diễn mà…,

Bên kia con sông thì là rừng bãi hoang có mấy cái ang tháp nơi như kiểu nghĩa địa người Cam, họ xây ang tháp như cái miếu có mái nhọn rồi hài cốt thiêu xong cho vào hũ cất trong đó nếu không gửi lên chùa.

Tôi đeo đồ nghề vào cổ bơi qua sông mãi mới lên bờ được vì gai rành rành rất nhiều ở bờ nước, chui vào cái ang tháp cao nhất mà tôi đã có lần tới nơi đó và tính toán đường hướng từ trước.

Dẹp mấy cái hũ cốt vào góc, tôi lẩm bẩm xin phép các linh hồn cho nằm nhờ tý rồi cẩn thận lau sạch ống ngắm, cái ang tháp nhỏ nên nằm úp bụng tôi phải co hai chân gập ra sau thì mới vừa người tránh mưa nhoè ống ngắm, tôi nằm im đó chờ.

Trinh sát bạn ùa sang bên nhà tên thầy cúng thì đã bị chậm, không có ai ở đó nữa họ chỉ thu được một ống đựng đạn còn mới tinh, cùng hai áo mưa hai mặt xanh đen loại của tàu chúng tôi cũng được trang bị.

Căn nhà gần ngã ba này dù rất to đẹp và chắc chắn nhưng chỉ là nơi tên thầy cúng này ở để cúng kiếng, như kiểu am miếu thờ ở ta, còn nhà chính hắn ở sâu trong phum và rất giàu có so với dân quanh quanh lúc đó.

Từ ngôi nhà này chạy vòng ra phía sau lên một cái sườn rồi xuống là con sông, nhưng nơi đó rậm rịt gai góc nhiều, vừa trời mưa vừa cây cối rậm nên lính bạn không tìm được gì chỉ đứng bắn M79 và AT vào những lùm rậm.

Theo như tôi và chú Tư vừa chạy vừa bàn thì mưa to nước lên nên chúng bị úp bất ngờ thì chưa thể vượt qua những lùm bụi kia và qua sông được, nên nằm bên kia sông chỗ ang tháp “tia” sang thì chắc cú là sẽ thấy chúng bơi qua sông rút chạy.

Tôi nằm im co chân chịu muỗi cắn như mưa khắp người, cùng mùi mông mốc tanh tanh từ những hũ cốt trong cái ang đó chờ, tới chừng 5 giờ chiều thì mưa ngớt, bên kia anh L anh Khol theo lệnh chú Tư S. vờ thu quân về, nấp lại rình chờ..

Tới chừng gần xâm xẩm, những bụi cây bắt đầu lay động rồi một cái đầu, hai cái đầu lóp ngóp lập lờ dưới làn nước đục ngầu, soi kỹ thì không phải tên thầy cúng, hai tên lính pot vạm vỡ cổ đeo súng AK và B trôi một đoạn rồi bơi sang phía tôi bên này, một tên ngoái lại như có ý tìm thêm người nữa..y như rằng, tên thứ ba hiện ra, với mái tóc dài xổ tung dưới nước, “khầy” đây rồi.. tôi cẩn thận nháy một phát, rồi tiếp phát nữa..”khầy” giật nảy lên hai lần rồi từ từ nổi lập lờ..

Nghe tiếng nổ phía bên kia các anh, chú cùng phía bạn tiếp tục bắn thị uy đề phòng chúng phát hiện ra tôi và vây tôi trả thù.

Lính bạn đã chạy ra cầu chờ sẵn thò cây móc “khầy” lôi lên, tay hắn vẫn nắm chặt khẩu súng ngắn, đầu thì ăn hai viên K44 nên méo luôn rồi.

Tôi nhảy ra khỏi ang, ba chân bốn cẳng chạy lên phía sườn trái, định tìm vị trí lấy đường ngắm thịt nốt hai tên bơi trước, nhưng chúng lẩn nhanh như rái cá dưới dòng nước đục ngầu và hai bên là bờ bụi rậm rịt, khó mà tìm nổi chúng.

..

Sau đó thì bên bạn khám xét ngôi nhà sàn ở ngã ba của tay thầy cúng, thu được cả chục quả B cùng hai khẩu B còn mới tinh, mìn chống tăng, lựu đạn, thằng P len lỏi vào thò tay khoắng một quả MK3 thủ vào bụng, thấy tôi nhìn nó nháy mắt cười cười rồi lủi mất.

Tưởng chú Tư không thấy ai dè chú thấy, chú hỏi tôi; Thằng P nó lấy mấy cái đó làm gì vậy? Tôi sợ quá lắp bắp nói nó lấy anh em ném cá thôi chú Tư à, chú im im không nói gì.

Sau đó chừng chục ngày khi yêu cầu phía bạn san lấp cái giếng và nắn lại con đường cho rộng ra hết khúc cua đi, phía bạn đồng ý nhưng không dám làm mà chờ máy vào thì lại xảy ra một vụ nữa, hai ba đứa bé học sinh đi học qua lại lao xuống cái giếng, lúc đó bọn trẻ mới được đi học lại nên đứa lớn đứa bé học cùng nhau lẫn lộn, ba đứa đi một cái xe đạp cùng lao xuống và mất cả ba..

Chú Tư S bực lắm, chửi um; Đủ mẻ mấy thằng nhát gan, không lẽ làm đường các bố mày lại phải làm hộ nữa à, để vầy mãi chết cha bây nữa..

Tối ngồi ăn cơm ún rượu thốt nốt với nhau, chú Tư tưng tửng nói; Mẹ, tao lại bảo mấy thằng công binh nó thảy cho vài quả cối xuống cái giếng thì hết ma với cỏ, đủ mẻ…

..

Hai ba hôm sau, trời mưa suốt, chập chập tối anh Ba đi về bẩn như trâu đi cày, cái xe honda gãy cả gương và cong veo chỗ để chân, anh Ba thì nhăn nhó người trầy trụa, chú Tư lại cười cười hỏi; Té xe à, hay ma nó lại xô bây? Anh Ba L cười cười gãi đầu nói, đâu có, em té ngay cầu mà đường mưa nước ngập em không thấy đường.

Ăn xong, anh Ba thì thầm hỏi gì thằng P, rồi hai anh em ra xin tôi mấy thỏi TNT trước tôi xin lính bạn tính để ném cá, tôi hỏi anh Ba, anh lấy làm gì..anh Ba cười cười bảo tôi, lát xong mày rủ ổng (chú Tư S) chơi cờ nhé, bọn tao ra “nện” cái giếng, nó lại vừa trêu tao chập tối xong.

Nghe vậy tôi bày thêm, anh cột mấy thỏi vào quả MK rồi ném nó mới mạnh, MK3 là loại lựu đạn vỏ giấy chuyên đánh hầm ngầm, không phân mảnh khi nổ nhưng sát thương từ sóng xung kích khuếch đại khi nổ rất ghê, không gian như hầm ngầm lô cốt thì càng chết..

Sau nghe anh Ba L nói là anh đi về tới gần ngã ba lại gặp hai người cụt đầu dắt nhau chạy qua đường lao vào chỗ bờ tường rào chỗ gần cái giếng, anh Ba với thằng bánh tiêu té bung cả móng chân nên anh Ba cay lắm..

Bày cho anh Ba xong tôi vác bàn cờ ra rủ chú Tư tỉ thí tiếp, hai chú cháu đang ăn quân nhau túi bụi thì nghe một tiếng huỵch..uỳnhhh rền vang, chú Tư giật mình gọi anh Lê, mày ra coi cái gì nổ vậy bay.., tao nghe tiếng này mạnh à, mìn miếc gì rồi..

Anh L vội xách đèn ra ngoài, hồi sau anh L quay vào nói chú Tư, hình như mìn sót chỗ ngã ba nổ chú Tư ơi.

Chú Tư nghĩ nghĩ một lúc rồi không nói gì oánh cờ ăn quân với tôi tiếp.

Hôm sau lúc ăn trưa sau khi biết chuyện cái giếng ở đường tối qua bị mìn đánh gần sập hết, tung toé từa lưa, chú Tư thủng thẳng bảo; Lạ nhỉ, bao năm có còn mìn quanh đó đâu, sao hồi hôm lại nổ ta, cái này chắc do tâm linh à nha bayyy.

Xong chú bảo thằng P cái trái mày thó hôm hổm bên kia đâu mai đưa tao với thằng nhóc (chú Tư hay gọi tôi là thằng nhóc) đi ném cá cái coiiiiii..

Thằng P gãi đầu vờ vịt nói hôm bữa con cầm rồi làm rớt rồi Tư ơi.., chú Tư cười cười bảo, rớt xuống giếng à.

..

Sau vụ nổ ở cái giếng thì lính bạn ra thừa cơ lấp luôn cái giếng san đường qua đó, tiện tay đốn luôn cây dầu cụt ngọn, phá luôn cả cái bờ tường xây, thế là hết tai nạn.

..

Bao năm sau tận 2012 anh em chú cháu gặp nhau nhậu say ở quán nhậu gần phà Cần Giờ, đường Huỳnh Tấn Phát thì phải, chú Tư cười cười bảo; Tao biết bay âm mưu bàn nhau còn xúi nhau buộc thêm mấy thỏi TNT nữa.., tôi hỏi chú Tư, ủa sao chú biết hay vậy.

Chú Tư cười hề hề bảo cái này phải có “căn” con ạ.

Mấy chú cháu anh em cùng lăn ra cười.